Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach powstało w 1963 r. jako Zagroda Muzealna, prezentująca w XIX-wiecznej chałupie in situ ekspozycję dotyczącą historii oraz kultury materialnej Kaszubów nadłebskich – dawnych mieszkańców Kluk i okolic – nazywanych Słowińcami.

W ciągu ponad pięćdziesięciu lat istnienia muzeum systematycznie poszerzało zajmowany teren oraz zbiory, by móc się obecnie pochwalić ponad 8-hektarowym obszarem, na którym znajdują się trzy zagrody in situ, dwie zagrody przeniesione z Kluk Żeleskich (starej, nie istniejącej już części wsi), chałupa z Żoruchowa przeznaczoną na wystawy czasowe, murowany budynek dawnej szkoły, w którym znajduje się Galeria Pomorskiego malarstwa Plenerowego, dwa piece chlebowe, karczma, magazyn i szałas rybacki oraz piwnica naziemna. Do muzeum należy ponadto zabytkowy cmentarz, założony w II połowie XVIII w., na którym chowano dawnych mieszkańców Kluk.

Pierwsza zagroda prezentuje wystawę wprowadzającą w tematykę kaszubską. W chałupie obejrzeć można mapy i dokumenty oraz poczytać o historii Pomorza, regionu oraz samego muzeum. Znajdują się tam również stanowiska odsłuchowe, dzięki którym turysta zapoznaje się z legendą o powstaniu wsi oraz źródłowymi opisami Kaszubów nadłebskich. W zagrodzie obok trzyrodzinnej chałupy stoją dwa budynki inwentarskie, w których utworzone zostały niewielkie wystawy prezentujące ważne dziedziny życia Słowińców. Kolejne chałupy ukazują wnętrza mieszkań pochodzących z różnych okresów funkcjonowania wsi. Najstarsza chałupa pochodzi z końca XVIII w. Zastosowano w niej unikatowy system ogniowy typu komin-kuchnia. Prezentowana jest tam stała wystawa pt. Wokół kuchennego pieca, przybliżająca charakterystykę pomorskiej kuchni z przełomu XIX i XX w.

Wieś Kluki położona jest niemal w samym sercu Słowińskiego Parku Narodowego, słynącego w Polsce ze swej unikatowej fauny oraz flory. Od brzegu jeziora Łebsko, które dawało pokarm dawnym mieszkańcom – w większości rybakom, muzeum dzieli około 1,5 km. Warto wybrać się tam na spacer, by wejść na drewniany pomost, a z wieży widokowej podziwiać wspaniały pejzaż z białymi wydmami w tle. Muzeum zwiedzać można przez cały rok – słowińskie chaty w biało-czarną kratę wyglądają urokliwie nawet skąpane w morzu jesiennych liści oraz przysypane śniegowym puchem. To latem jednak tętnią one prawdziwym życiem i, dzięki licznym pokazom i prezentacjom dokonywanym przez pracowników, zyskują atmosferę swojskości oraz autentyczności. Najwięcej turystów odwiedza muzeum w trakcie folklorystycznych imprez plenerowych. Sezon letni otwiera Czarne Wesele (1-3 maja). 1 czerwca organizowany jest festyn z okazji Dnia Dziecka. Na przełomie lipca i sierpnia odbywa się impreza W słowińskiej zagrodzie, a w każdą letnią niedzielę muzeum zaprasza na słowiński chleb pieczony w tradycyjnym piecu, drożdżowe baby oraz żur w ramach imprezy W niedzielę u Klicków. Sezon kończy Pożegnanie lata, organizowane w trzecią niedzielę września. Ogrom atrakcji dopełniają przyzagrodowe zwierzęta: konie rasy polskiej, owce i baran, koza oraz drób, a w muzealnym sklepiku nabyć można wyjątkową pamiątkę z pobytu.

Na bazie jednej z zabytkowych chałup utworzono zagrodę edukacyjną, w której organizowane są lekcje muzealne dla grup dzieci i młodzieży. Ich tematyka jest bardzo różnorodna – od kulinarnej (uczestnicy pieką chleb, wyrabiają masło, gotują zupę i smażą wafle drożdżowe), poprzez tkactwo i budownictwo, a kończąc na codziennych zajęciach Słowińców (cięcie drewna, kręcenie powrozów, budowanie szachulcowej ściany, pranie dzwonem i na tarze, łowienie drewnianych rybek z bali).

Galeria:

Fotografie: Przesłane przez Muzeum.

Informacje organizacyjne dla wycieczek szkolnych: