Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila” w Krakowie jest samorządową instytucją kultury, której organizatorami są: Gmina Miejska Kraków i Województwo Małopolskie. Głównym celem działalności Muzeum AK jest gromadzenie i zabezpieczanie zbiorów związanych z profilem tematycznym instytucji oraz badania naukowe prowadzące do nadania kontekstu kulturowego gromadzonym zbiorom. Do równorzędnych celów należy upowszechnianie wiedzy w tematach: historii XX wieku, II wojny światowej, Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej, które Zespół Muzeum realizuje poprzez działalność: edukacyjną, naukową, wystawienniczą, informacyjną i promocyjną. Zadaniem Muzeum jest również upamiętnianie ludzi i wydarzeń związanych z czynem niepodległościowym, w szczególności z fenomenem jakim w skali światowej było Polskie Państwo Podziemne.
Pomysłodawcami idei powstania muzeum byli żołnierze Polskiego Państwa Podziemnego i jego Sił Zbrojnych. Krakowscy kombatanci ze Związku Żołnierzy Armii Krajowej po 1989 r. podjęli działania zmierzające do stworzenia pierwszego w kraju Muzeum Historii AK. Podstawą tworzenia narracji muzealnej miały być pamiątki i rzeczy osobiste, zachowane przez kombatantów, pochodzące z okresu II wojny światowej i poprzedzającego, lecz dotychczas ukrywane w związku z porządkiem politycznym w jakim po roku 45. znalazła się Polska. Byli żołnierze zwrócili się z apelem do innych żyjących uczestników walk o wolność i niezależność z lat wojny, ale także do rodzin nieżyjących już kombatantów, które niejednokrotnie zachowały cenne pamiątki po swoich przodkach.
W 1990 r. ówczesny Związek Żołnierzy AK w Krakowie zajął budynek Muzeum Lenina znajdujący się przy ul. Topolowej w Krakowie. Niedługo potem, w kwietniu tego samego roku, otwarta została ekspozycja „Nasza droga do Niepodległości”. Wystawa utworzona została ze zbiorów osobistych i prywatnych z lat 1939-1956 ww. członków Związku, w kooperacji z Fundacją im. Tadeusza Kościuszki, która udostępniła swoje zbiory na rzecz ekspozycji. Wystawa stworzona została dzięki dążeniu kombatantów i w oparciu o prywatne środki twórców.
W latach 1991-1992, ówczesna nieformalna siedziba Związku Żołnierzy AK – Pałac Mańkowskich w drodze reprywatyzacji została oddana właścicielom. Wtedy to zapadła decyzja o przeniesieniu wystawy – dzięki uprzejmości dowództwa Jednostki Wojskowej 1820 w Krakowie – do budynku powojskowego, na ul. Bosacką (obecnie ul. Wita Stwosza). Jednocześnie, na drodze formalizacji działań kombatantów zapadła ówcześnie decyzja, o powołaniu do życia Fundacji Muzeum Historii Armii Krajowej, która objęła opieką wszystkie zbiory i pamiątki.
Dnia 8 marca 1993 r. Fundacja Muzeum Historii AK uzyskała zgodę na prowadzenie statutowej działalności w obiektach wojskowych przy ul. Bosackiej.
Ostatnim krokiem na drodze powstania instytucji pod nazwą: Muzeum Armii Krajowej stała się uchwała Miasta Krakowa i Województwa Małopolskiego. Nadała ona strukturę organizacyjną powoływanego podmiotu, mającego zostać podporządkowanym jako jednostka samorządowa, dwóm nadrzędnym organizatorom, z misją upowszechniania wiedzy o Armii Krajowej oraz gromadzenia zbiorów i pamiątek po żołnierzach historycznej organizacji wojskowej. Jeszcze w czerwcu tego samego roku wpisem do gminnego rejestru instytucji kultury muzeum uzyskało osobowość prawną.
W rocznicę powstania Polskiego Państwa Podziemnego, 27 września 2000 r. muzeum oficjalnie zainaugurowało swoją działalność, a na mocy uchwały Rady Miasta Krakowa z września 2001 roku Muzeum Armii Krajowej uzyskało patrona: w osobie generała Emila Fieldorfa „Nila”.
Swoją dzisiejszą formę i wygląd Muzeum zawdzięcza ogłoszonemu i rozstrzygniętemu w 2005 r. międzynarodowemu konkursowi architektonicznemu.
W 2011 r. zakończyły się prace przy modernizacji architektonicznej budynku i adaptacji przestrzeni budynku gospodarczego dawnej Twierdzy Kraków do realiów ekspozycyjnych i potrzeb gromadzenia zbiorów z wykorzystaniem środków unijnych (MRPO na lata 2007-2013) i samorządowych w kwocie około 30 mln zł. W efekcie rewaloryzacji i adaptacji powierzchnia budynku do zagospodarowania objęła 6500 m2, z kubaturą wielkości ponad 28000 m3. Ekspozycja stała w nowej przestrzeni została uroczyście otwarta 27 września 2012 r.
Galeria zdjęć:
Zdjęcia udostępnione przez/ uznanie autorstwa: Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila” w Krakowie
Informacje organizacyjne dla wycieczek szkolnych:
| Adres: |
Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila” w Krakowie |
| Telefon kontaktowy: |
(17) 875-41-99 |
| Adres e-mail: |
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
| Adres www: | https://muzeum-ak.pl/ |
| Parking dla autobusów: |
nie; prywatny parking płatny obok Muzeum |
| Szczegółowy cennik dla grup zorganizowanych i gości indywidualnych: |
Lekcja muzealna (dla grupy do 30 osób) – 100,00 zł; każdy z uczestników wykupuje dodatkowo bilet lekcji muzealnej za 5,00 zł
|
| Cennik przewodników: |
Zwiedzanie z przewodnikiem (język polski) – 100,00 zł |
| Minimalny czas zwiedzania: | 1,5 godz. |
| Maksymalny czas zwiedzania: |
3 godz. |
| Godziny i dni otwarcia: |
poniedziałek-piątek: 10:00-17:00 |
| Lekcje muzealne/warsztaty dla szkół: |
http://www.muzeumaktywne.pl/ |
| Ważne informacje dla wycieczek szkolnych: |
Zajęcia muzealne, warsztaty oraz zwiedzanie z przewodnikiem proszę rezerwować z wyprzedzeniem minimalnie 3 dni roboczych pod numerem telefonu: (0-17) 875-41-99 |
| Stałe ekspozycje: |
Stała ekspozycja Muzeum AK poświęcona Polskiemu Państwu Podziemnemu i jego sile zbrojnej – Armii Krajowej została otwarta 27 września 2012 r. Jej ideą jest przedstawienie całościowego obrazu polskiego podziemia czasów wojny, wraz z jego duchową genezą obejmującą Polskę międzywojenną oraz kształtem dziedzictwa patriotycznego we współczesnej Polsce. Zgodnie z przyjętym scenariuszem historycznym, nowoczesna ekspozycja – wzbogacona środkami multimedialnymi – jest podzielona na tematyczne przestrzenie wystawiennicze. Na parterze zwiedzający może poznać historię II Rzeczpospolitej, przebieg kampanii wrześniowej i życie w obozach jenieckich oraz zobaczyć m.in. rekonstrukcję czołgu Vickers (zrobioną m.in. z oryginalnych części z czołgu zniszczonego w 1939 r.) oraz baraki dla jeńców. W przestrzeni dotyczącej dwóch okupacji – niemieckiej i sowieckiej – przez pryzmat setek dokumentów i pamiątek z lat wojny (np. naboje i pagony oficerskie przywiezione przez żołnierza AK z katyńskich mogił) zwiedzający może poznać realia życia codziennego, terror, politykę germanizacyjną. Zasadnicza część wystawy dotycząca Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej znalazła się na poziomie -1 (Polskie Państwo Podziemne, Służba Zwycięstwu Polski – Związek Walki Zbrojnej – Armia Krajowa, Szkolenie wojskowe, Łączność, Kobiety – żołnierze, Biuro Informacji i Propagandy, Kwatermistrzostwo, Cichociemni, Wywiad, Dywersja i sabotaż, Partyzantka, Duszpasterstwo, Akcja “Burza” i Powstanie Warszawskie, Epilog – Zdradzona armia). Można tutaj nie tylko zobaczyć setki zdjęć i pamiątek (w tym Dziennik mjr. “Hubala”), ale też dotknąć kadłuba brytyjskiego Halifaxa, który dokonywał zrzutów dla żołnierzy AK, obejrzeć wnętrze rakiety V-2, której rozpracowanie było największym sukcesem wywiadu AK, czy znaleźć się w ubeckim karcerze. W skali kraju Muzeum Armii Krajowej, obok Muzeum Powstania Warszawskiego, jest najważniejszym muzeum czynu zbrojnego Polski Walczącej w XX wieku, jest też jedyną tego typu placówką na świecie, ukazującą całokształt tematyki związanej z Armią Krajową i Polskim Państwem Podziemnym. |
