Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha

Jeżeli działalność Muzeum Manggha wyrasta z idei jego patrona – Feliksa Mangghi Jasieńskiego i jest ona słuszna z jego rozumieniem roli sztuki, która ma służyć szerokiemu odbiorcy – społeczeństwu polskiemu i ma stanowić jego własność, to wizją Andrzeja Wajdy i Krystyny Zachwatowicz-Wajdowej, było stworzenie miejsca „japońskiego domu", gdzie Polska spotyka się z Japonią. 

Historia fascynacji japońską sztuką zaczęła się w ciężkich czasach okupacji, gdy dziewiętnastoletni Andrzej Wajda miał możliwość zobaczyć wystawę sztuki japońskiej z kolekcji Feliksa Mangghi Jasieńskiego w Sukiennicach, mimo dużego ryzyka, że zostanie zatrzymany przez rezydujących w Krakowie nazistów. Wystawę udało się zobaczyć i szczerze zachwycił się japońską sztuką: Tyle jasności, światła, ładu i poczucia harmonii nie widziałem nigdy przedtem – powie po latach – było to moje pierwsze w życiu spotkanie z prawdziwą sztuką – dziełami Hokusaia, Hiroshigego i Utamara. Wspomnienie tym ważne, że jako młody chłopak marzył o zapisaniu się na Akademię Sztuk Pięknych, by zostać malarzem. Ale życie potoczyło się inaczej.

Od 1958 roku japońscy widzowie mogli oglądać filmy Andrzeja Wajdy w Japonii, prezentowane były Kanał, Pokolenie, Popiół i diament, potem Niewinni czarodzieje, Polowanie na muchy i kolejne. Andrzej Wajda stawał się znanym w Japonii reżyserem, a publiczność japońska pokochała filmy polskiego reżysera. Stało się to też za sprawą działającego od 1968 roku Iwanami Hall - kina studyjnego prowadzonego przez Etsuko Takano – wielką damę japońskiego kina, jak zwykł o niej mówić Andrzej Wajda. W tym czasie państwo Wajdowie odwiedzali Japonię wiele razy, bywali na spotkaniach przy okazji pokazów filmów, brali udział w przeglądach filmowych i prezentowali spektakle teatralne. Japonia, jej sztuka, kultura była obecna stale w sercu artystów. Poznawali wybitnych artystów japońskich, przygotowywali inscenizacje, które były realizacją ich marzeń, jak choćby ta z Tamasaburō Bandō V, aktorem onnagata, z którym zrealizował najpierw spektakl, a potem film pod tytułem Nastazja, grającym podwójną rolę księcia Myszkina i tytułowej Nastazji. Czy spotkanie z Akirą Kurosawą, o którym sam pan Andrzej mówił, że jest jego mistrzem i nauczycielem, Aratą Isozakim, bez którego Manggha nie nabrałaby swojego wyjątkowego kształtu i wieloma, wieloma innymi.

I tak się zdarzyło, że Wajda, który nigdy nie zapomniał o swoim pierwszym kontakcie z prawdziwą sztuką, w roku 1987, już jako znany i ceniony reżyser w Japonii, otrzymał prestiżową nagrodę Fundacji Inamori Kyoto Prize, zwaną czasem japońskim Noblem za całokształt twórczości filmowej i jej wysokie wartości moralne. Dziękując za wyróżnienie, bardzo wzruszony, powiedział, że chciałby przeznaczyć ją na wybudowanie w Krakowie „japońskiego domu". Miała nim być Manggha – Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej.

W Muzeum Manggha badamy i prezentujemy wzajemne relacje kulturowe pomiędzy Polską i Japonią, Wschodem i Zachodem. Konsekwentnie popularyzujemy wiedzę na temat Japonii, działając we własnej siedzibie oraz prowadząc aktywność zewnętrzną w innych ośrodkach w Polsce. Docieramy do wielu grup odbiorców, proponując szeroką ofertę programową, zarówno na poziomie popularnym, jak i specjalistycznym, naukowym.

{youtube}X1-JNVjCouQ{/youtube}

Prowadzimy wszechstronną działalność edukacyjną opartą o wypracowany przez nas oryginalny program. Niemal codzienne nasze muzeum odwiedzają grupy uczniów i studentów, które nie tylko zwiedzają bieżące wystawy, ale biorą też udział w dodatkowych zajęciach przygotowanych specjalnie dla nich. Trzeba też pamiętać o skierowanych do najmłodszych wystawach edukacyjnych, a także o rodzinnych spotkaniach towarzyszących wystawom. Okazjami, które niezmiennie przyciągają dużą liczbę gości, są wydarzenia cykliczne, do których zaliczyć można zarówno comiesięczne Bajki i baśnie japońskie, jak i organizowany co roku japoński dzień dziecka Kodomo no hi.

Muzeum organizuje także występy, pokazy i warsztaty przeznaczone dla widzów w różnym wieku, które pozwalają w bardziej obrazowy i przystępny sposób zapoznać naszych gości z wieloma aspektami japońskiej kultury. Ceremonia parzenia herbaty, bonsai, suiseki, ikebana, to tylko niektóre z aspektów kultury Japonii, z którymi można mieć u nas bezpośredni kontakt. Od początku naszej działalności wielokrotnie mieliśmy też okazję oglądać różnorodne formy japońskich teatrów i wsłuchiwać się w rytmy japońskiej muzyki, wśród których style tradycyjne przeplatają się wciąż z formami współczesnymi.

W Muzeum działa Archiwum Andrzeja Wajdy oraz Szkoła Języka Japońskiego pod patronatem Fundacji Japońskiej. W powstałym w 2015 roku budynku Galerii Europa – Daleki Wschód, będącym integralną częścią Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, prezentowane są szeroko pojęte sztuka, kultura i technika krajów Dalekiego Wschodu.

Galeria zdjęć:

Zdjęcia udostępnione przez/ uznanie autorstwa: Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha

Informacje organizacyjne dla wycieczek szkolnych: